Hội chứng thai nhi rượu gây tổn thương não và sự tăng trưởng của thainhi do mẹ tiếp xúc với rượu lúc mang thai. Các vấn đề gây ra bởi hội chứng rượubào thai khác nhau ở mỗi đứa trẻ. Tuy nhiên các khiếm khuyết này có chung một đặcđiểm là không thể phục hồi. Hãy cùng đọc để tìm hiểu các hậu quả do rượu gây racho thai nhi nhé.
Hội chứng thai nhi rượu là một trong năm rối loạn nằm trong rối loạn phổ rượu thai nhi. Các rối loạn này tác động lên thai, liên quan đến sựphát triển về thể chất và thần kinh trên phạm vi rộng.
Rượu là tác nhân gây quái thai, tác động lên hệ thần kinh cao nhất và không thể phục hồi.
Mức độ ảnh hưởng của rượu là rất rộng. Rượu không chỉ làm giảm thể tích não mà còn làm hỏng các cấu trúc não.
Tiếp xúc rượu trong ba tháng đầu làm tăng nguy cơ dị tật ở mặt và não. Uống nhiều rượu trong 3 tháng giữa liên quan đến tăng tỉ lệ sẩy thai tự nhiên. Ở ba tháng cuối, mức độ tiêu thụ rượu cao làm giảm khối lượng não và chiều cao, cân nặng.
Rượu là tác nhân gây quái thai thường gặp. Rượu dễ dàng đi qua nhau thai, từ đó tác động lên não và các cơ quan khác của bé. Ảnh hưởng của nó là rất rộng và không thể đảo ngược.
Uống nhiều rượu càng tăng tỉ lệ mắc và mức độ nghiêm trọng của rối loạn phổ rượu thai nhi. Cho đến nay, chưa có nghiên cứu nào chứng minh uống lượng rượu bao nhiêu thì an toàn cho thai.
Chúng ta cũng không xác định được uống vào thời gian nào trong thai kì thì thai được an toàn. Mang thai 9 tháng 10 ngày, ngày nào mẹ uống rượu là nguy cơ cho con tính từ ngày đó. Phơi nhiễm rượu ba tháng đầu, trước khi mẹ biết có thai có thể gây dị tật bẩm sinh nặng.
Càng về sau của thai kì, uống rượu làm tăng tỉ lệ sảy thai. Thai chậm tăng trưởng, gây bất thường não. Bé khi sinh ra dễ gặp các vấn đề nguy hiểm như suy hô hấp, suy tuần hoàn… Hoặc khi lớn lên, bé có thể gặp khó khăn trong điều khiển hành vi, giảm khả năng học hành.
Vấn đề này có thể ngăn ngừa bằng cách không uống rượu trong khi mang thai. Nếu bạn đang cố gắng mang thai hoặc nghĩ mình sắp mang thai thì cũng không được uống rượu.
Không có lượng rượu an toàn được biết đến để uống trong khi mang thai. Bất kỳ lượng rượu nào đều gây hại cho thai nhi đang phát triển và tăng nguy cơ sảy thai.
Khi bạn đang mang thai và uống rượu:
Rượu vào máu của bạn và qua nhau thai đến bào thai đang phát triển trong bụng.
Nồng độ rượu trong bào thai của bạn cao hơn trong cơ thể. Vì quá trình chuyển hoá rượu của bào thai chậm hơn so với của người lớn.
Rượu cản trở việc cung cấp oxy và dinh dưỡng tối ưu cần thiết cho sự phát triển của trẻ.
Tiếp xúc với rượu trước sinh gây tổn hại cho sự phát triển của các mô, tổn thương não trẻ.
Lượng rượu bạn uống càng nhiều khi mang thai thì nguy cơ con bạn mắc thai nhi rượu càng cao. Tuy nhiên, bất kỳ lượng rượu nào cũng có thể gây nguy cơ cho con bạn. Mạch não, tim và máu của bé bắt đầu phát triển trong những tuần đầu của thai kỳ.
Bạn có thể gây nguy hiểm cho trẻ thậm chí trước khi nhận ra bạn đang mang thai.
Đặc điểm khuôn mặt, tim, hệ thần kinh trung ương,… bị ảnh hưởng khi bạn uống rượu trong 3 tháng đầu thai kì. Đây là khi các bộ phận của thai nhi trong giai đoạn phát triển quan trọng. Tuy nhiên, nguy cơ luôn xảy ra bất cứ lúc nào trong thời kì mang thai.
Không có hàm lượng rượu tiêu thụ nào là an toàn cho trẻ trong khi bạn mang thai.
Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng hội chứng rượu bào thai là khác nhau ở mỗi em bé. Các triệu chứng không chỉ xuất hiện khi bé đang ở trong bụng mẹ. Tác động của rượu để lại hậu quả khi bé lớn lên, khiến cho bé khó khăn hơn trong học tập, sinh hoạt thường ngày.
Các triệu chứng chính của hội thai nhi rượu được phân làm ba nhóm dưới đây:
Có 2/3 triệu chứng đặc trưng bất thường ở mặt: chiều dài khe mắt ngắn, môi trên mỏng, mất/mờ đường nhân trung…
Biến dạng chân tay, các khớp.
Chậm tăng cân và chiều dài/cao trước và sau khi sinh.
Khó nhìn hoặc khó nghe.
Chu vi đầu và kích thước não nhỏ.
Dị tật tim, thận, xương…
Thăng bằng kém.
Trí thông minh giảm.
Trí nhớ kém.
Giảm sự chú ý và xử lý thông tin chậm.
Khó khăn với lý luận, giải quyết vấn đề.
Khả năng phán đoán kém.
Tăng động.
Cảm xúc thất thường.
Thích nghi với những thay đổi kém hoặc khó khán khi đổi bạnhọc nhóm.
Tương tác với bạn bè kém, dễ gặp phiền toái.
Hành vi và xung động khó được kiểm soát.
Khó lập kế hoạch hoặc làm việc hướng tới một mục tiêu.
Các vấn đề hành vi không xuất hiện lúc sinh, nhưng khi trẻ lớn lên, chúng bắt đầu hiện rõ. Trẻ bị hội chứng rượu bào thai có nguy cơ mắc các rối loạn tâm thần sau:
Rối loạn tăng động, giảm chú ý, không thểtập trung để học hành.
Gây hấn, xâm phạm, phá vỡ các quy tắc xã hội, hành xử khôngthích hợp.
Rối loạn trầm cảm,lo âu, thậm chí có hành vi giết người hoặc tự sát...
Lạm dụng rượu hoặc ma túy.
Hành vi tình dục không kiểm soát.
Hội chứng thai nhi rượu chẩn đoán càng sớm, điều trị càng khả quan. Nếu bạn uống rượu khi mang thai và nghĩ rằng con có thể bị hội này hãy thăm khám sớm.
Khám sức khỏe cho trẻ có thể phát hiện tiếng thổi của tim hoặc các vấn đề tim mạch khác. Khi trẻ lớn, có thể có dấu hiệu khác giúp xác định chẩn đoán. Chúng bao gồm:
- Tăng trưởng chậm
- Đặc điểm khuôn mặt bất thường hoặc xương tăng trưởng
- Thính giác và tầm nhìn có vấn đề
- Nói và hiểu chậm
- Vòng đầu nhỏ
- Khả năng phối hợp kém
Để chẩn đoán hội chứng rượu bào thai, bác sĩ phải xác định đặc điểm khuôn mặt, tốc độ tăng trưởng, thần kinh trung ương... Những vấn đề của hệ thống thần kinh trung ương có thể biểu hiện qua thể chất hay hành vi. Trẻ có thể hiếu động thái quá, thiếu sự phối hợp hoặc kém tập trung hay không học được.
Tùy thuộc vào triệu chứng, trẻ có thể cần nhiều bác sĩ thuộc nhiều chuyên khoa khác nhau thăm khám. Giáo dục đặc biệt và các dịch vụ xã hội có thể giúp trẻ em rất nhiều. Ví dụ như các nhà trị liệu ngôn ngữ có thể giúp trẻ mới biết đi học cách nói chuyện.
Trẻ bị hội chứng rượu bào thai sẽ phần nào thuyên giảm khi sống ở gia đình giàu tình thương. Trẻ bị bệnh này thường nhạy cảm hơn với sự thay đổi các thói quen so với trẻ bình thường. Trẻ đặc biệt có xu hướng phát triển giải quyết các vấn đề bằng bạo lực. Thậm chí lạm dụng chất gây nghiện trong cuộc sống sau này nếu được tiếp xúc với bạo lực. Những trẻ này thường làm tốt với các thói quen lặp lại, đơn giản dễ làm và được thưởng cho các hành vi tích cực.
Một số loại thuốc có thể hỗ trợ thuyên giảmcác triệu chứng, bao gồm:
Thuốc chống trầm cảm để điều trị các cảm xúc buồn chán vàtiêu cực.
Thuốc kích thíchđiều trị chứng thiếu tập trung, hiếu động thái quá và các vấn đề hành vi khác.
Thuốc an thần đểđiều trị sự lo lắng và tính hung hăng.
Thuốc chống lo âu để điều trị lo âu.
Trẻ em bị hội chứng rượu bào thai cũng cần sự giúp đỡ trong học tập. Dạy nghề và rèn luyện kỹ năng sống có thể giúp ích cho trẻ bị hội chứng rượu bào thai. Ví dụ như dạy cho trẻ các kĩ năng xã hội để tương tác với các bạn đồng lứa. Huấn luyện các kĩ năng điều hành có thể cải thiện khả năng tự kiểm soát, hiểu biết về mối tương quan nhân quả.
Gia đình cũng cần sự giúp đỡ trong việc đối phó với những thách thức mà tình trạng gây ra. Sự giúp đỡ này có thể thông qua nói chuyện trị liệu hoặc từ các nhóm hỗ trợ.Bố mẹ cũng có thể được đào tạo riêng phù hợp với nhu cầu của con cái họ.Chương trình đào tạo giúp bố mẹ tương tác tốt nhất với con mình.
Một số bố mẹ tìm các phương pháp điều trị khác như xoa bópvà châm cứu. Phương pháp điều trị thay thế cũng bao gồm các kĩ thuật vận độngnhư tập thể dục hoặc yoga.
