Đây là loại ung thư hiếm gặp diễn ra trong âm đạo – bộ phận sinh dục bên ngoài trực tiếp nối với ống cơ. Bệnh lý này thường xảy ra ở các tế bào lót trên bề mặt âm đạo, chúng có tên gọi là ống sinh. Thông thường, bệnh lý về ung thư có nguồn lây lan từ các bộ phận khác trong cơ thể, hiếm khi bắt nguồn từ âm đạo.
Khi phát hiện sớm bệnh ở giai đoạn đầu khả năng chữa lành là rất cao, nếu để lây lan rộng ra bên ngoài chữa trị sẽ gặp nhiều khó khăn và nan giải hơn.
Biểu hiện cụ thể của ung thư âm đạo :
Ban đầu, bệnh không có biểu hiện hay triệu chứng gì rõ ràng. Khi nó phát triển đến một mức độ, biểu hiện của bệnh rõ ràng và dễ nhận biết hơn như . Nếu cơ thể có các biểu hiện trên dù nặng hay nhẹ bạn nên đến phòng khám để kiểm tra ngay lập tức để nhận được sự thăm khám và chữa bệnh của bác sĩ.
1. Âm đạo có máu chảy bất thường, có thể sau khi quan hệ tình dục hoặc giai đoạn mãn kinh.
2. Âm đạo có dịch
3. Khối trong âm đạo
4. Đi ngoài có cảm giác đau
5. Đi táo
6. Vùng xương chậu đau nhức.
Không chứng minh được nguyên nhân bệnh lý này xuất hiện do đâu. Nhưng, dù là bệnh ung thư nào đi chăng nữa thì khi các tế bào có dấu hiệu bị biến đổi từ bình thường sang bất thường. Các tế bào khỏe thì phát triển mạnh theo cấp số nhân, sau cùng tất cả chúng bị chết tại một thời điểm nhất định. Còn tế bào ung thư không những không chết và còn lấn át tế bào khỏe mạnh về chất và lượng. Chúng mạnh lên mỗi ngày và tạo thành một khối (khối u). Khi di căn, các mô lân cận bị tế bào ung thư tấn công và chúng được vỡ ra từ một khối u ban đầu lan rộng ra xung quanh.
Dựa vào nơi tế bào ung thư bắt đầu,ung thư âmđạo được phân thành các loại sau :
l Loại xuất hiện phổ biến nhất, ung thư tế bào vảy âm đạo, xuất hiện trong tế bào vảy khá mỏng, bằng phẳng, tế bào lót bề mặt âm đạo.
l Xuất hiện trong các tuyến trên bề mặt âm đạo được gọi là Adenocarcinoma âm đạo
l Khối u ác tính âm đạo : môi trường phát triển của chúng trong tế bào chuyên sản xuất sắc tố của âm đạo.
l Hình thành từ các tế bào mô liên kết hay tế bào cơ trơn trong các khu vực âm đạo được gọi là âm đạo sarcoma.
l Phụ nữ lớn tuổi ( hơn 50 tuổi ) : có tỷ lệ mắc ung thư âm đạo cao nhất.
l Các tế bào không nổi trội trong âm đạo được gọi là tân trong biểu mô âm đạo. Nguy cơ mắc ung thư âm đạo sẽ tăng lên nếu phụ nữ mang tân trong biểu mô âm đạo. Khi tế bào bình thường trong âm đạo hình thành những tế bào khác, các tế bào khác này chưa thể gọi là ung thư. Các tế bào vô ích sẽ xấu đi và hình thành ung thư âm đạo. Con đường hình thành của các tế bào vô ích gây bệnh này là qua đường tình dục papillomavirus (HPV)
l Sử dụng thuốc phòng chống sẩy thai : có nghĩa là thai phụ trong quá trình mang thai những năm 1950 có sử dụng loại thuốc diethylstilbestrol (DES) thì nguy cơ mắc Adenocarcinoma âm đạo là rất cao.
Qua đó, có thể thấy những tác nhân dưới đây có nguy cơ mắc ung thư âm đạo cao :
- Quan hệ tình dục với nhiều đối tượng.
- Quan hệ tình dục khi còn quá trẻ
- Hút nhiều thuốc lá
- Mắc HIV
Ung thư âm đạo có thể lây lan (di căn) tới các vùng xa của cơ thể, như gan, phổi và xương chậu.
l Trước khi có những biểu hiện và triệu chứng rõ ràng nhất thì ung thư âm đạo có thể đã được tìm phấy khi phụ nữ đi khám phụ khoa định kỳ. Khi tiến hành khám, phần bên ngoài âm đạo sẽ được bác sĩ kiểm tra trước, sau đó dùng 2 hai ngón tay chèn vào âm đạo và tiếp tục ép lên bụng để gây áp lực lên tử cung và buồng trứng. Mỏ vịt là thiết bị được bác sĩ sử dụng để đưa vào âm đạo. Âm đạo được mở rộng và bác sĩ tiến hành kiểm tra điều bất thường.
l Một xét nghiệm hay được dùng trong chẩn đoán ung thư âm đạo là xét nghiệm Pap. Xét nghiệm này vừa có thể tầm soát ung thư cổ tử cung vừa có thể phát hiện ung thư âm đạo. Bác sĩ khuyến cáo nên thực hiện xét nghiệm Pap và khám phụ khoa 2-3 năm / lần. Cần trao đổi với bác sĩ chuyên khoa thường xuyên khi thấy bất thường. Khi thấy có điều bất thường có thể là ung thư âm đạo. Bác sĩ sẽ thực hiện tiếp các nghiệp vụ chuyên khoa sau để chắc chắn bệnh nhân đã mắc bệnh :
l Dùng kính hiển vi soi âm đạo : kính dùng soi âm đạo có tên là colposcope. Kính hiển vi giúp phóng đại hình ảnh trong âm đạo giúp bác sĩ thấy rõ những điều bất thường. Từ đó phân tích được chúng để đưa ra kết luận chính xác
l Lấy mẫu mô âm đạo đi thử nghiệm. Nghiệp vụ y khoa được dùng trong thử nghiệm có tên là sinh thiết, mục đích là lấy mẫu mô mẫu tế bào để phân tích và đánh giá mức độ bệnh. Sinh thiết mẫu mô ở soi tử cung sẽ được chuyển đến phòng thí nghiệm để thử nghiệm.
l Giai đoạn ung thư : sau khi người bệnh được xác định mắc ung thư âm đạo. Bác sĩ sẽ thực hiện quá trình dàn dựng để xác định ung thư đến giai đoạn nào rồi. Từ đó mới vạch phác đồ điều trị phù hợp hiệu quả cho bệnh nhân. Bác sĩ tiến hành các bước như sau :
l Bệnh nhân thực hiện chụp X-quang, cắt lớp vi tính ( CT scan ), chụp cộng hưởng từ hoặc chụp cắt lớp phát xạ positron. Bác sĩ sẽ kiểm tra các kết quả này để nhận định xem ung thư đã lan rộng hay chưa.
l Nội soi : bác sĩ xác định bệnh ung thư đã lan đến các vùng khác hay chưa thông qua công cụ là máy ảnh nhỏ. Bên trong bàng quang và trực tràng cũng được bác sĩ soi dễ dàng.
Giai đoạn của ung thư khác nhau do đó mỗi giai đoạn là một tên gọi. Cụ thể là
Giai đoạn I. Thành âm đạo tồn tại ung thư hạn chế.
Giai đoạn II. Ung thư đã lây lan sang khu vực bên cạnh âm đạo.
Giai đoạn III. Ung thư đã lan đến hạch bạch huyết gần đó hoặc vào chậu hoặc cả hai.
Giai đoạn IVA. Ung thư đã lan đến hạch bạch huyết gần đó và cũng đã lan đến xương chậu, bàng quang hoặc trực tràng.
Giai đoạn IVB. Ung thư đã lan đến các khu vực đi từ âm đạo, như phổi.
Căn cứ vào loại ung thư và giai đoạn của nó mà bác sĩ lựa chọn phương pháp phù hợp với bệnh nhân. Bệnh nhân và bác sĩ sẽ trao đổi, thống nhất phương pháp và được làm công tác tư tưởng. Vì điều trị ung thư âm đạo bao gồmphẫu thuật , xạ trị, hóa trị, thử nghiệm lâm sàng.
Khi bệnh giai đoạn đầu giới hạn đối với âm đạo bác sĩ sẽ phẫu thuật để loại bỏ bệnh hoặc có thể lấy mô gần đó. Để có thể cắt bỏ khối u lớn, các cơ quan quan trọng được đặt trong xương chậu phải loại bỏ. Do đó, bác sĩ sẽ áp dụng các phương pháp khác để kiểm soát ung thư đã. Phẫu thuật ung thư âm đạo bao gồm các loại sau :
+ Cắt bỏ các khối u nhỏ hoặc mới tổn thương trên bề mặt âm đạo, khu vực ảnh hưởng của bệnh nhỏ để đảm bảo chắc chắn rằng chỉ còn lại những tế bào khỏe mạnh.
+ Loại bỏ âm đạo (vaginectomy) để loại bỏ được ung thư cần bỏ một phần của âm đạo hoặc toàn bộ âm đạo tùy vào mức nguy hiểm của bệnh. Nếu âm đạo bị loại bỏ hoàn toàn, có thể trải qua phẫu thuật tiếp theo để xây dựng âm đạo mới. Với các điều chỉnh khác nhau, âm đạo mới cho phép giao hợp âm đạo. Đương nhiên là âm đạo mới về cấu trúc cũng sẽ có phần khác âm đạo bình thường. Chẳng hạn như, không có bôi trơn âm đạo tự nhiên.
+ Loại bỏ phần lớn cơ quan vùng chậu (exenteration) khi ung thư lan rộng sang vùng chậu hoặc bệnh tái phát thì bác sĩ sẽ dùng loại phẫu thuật này. Các bộ phận sau buộc phải loại bỏ như buồng trứng, bàng quang, tử cung, âm đạo, trực tràng và phần dưới ruột già.
Phương pháp này tiêu diệt tế bào ung thư nhờ năng lượng cao dần như X-quang. Khi xạ trị tế bào ung thư sẽ bị tiêu diệt nhanh chóng nhưng khi cường độ bức xạ quá cao xạ trị cũng có thể gây hại các tế bào khỏe mạnh lân cân và gây tác dụng phụ. Hai bức xạ phổ biến :
+ Bức xạ ngoài : tia bức xạ hướng vào bụng, toàn bộ khung xương chậu, một chùm tia bức xạ đặt ngoài cộng với một máy bức xạ lớn hoạt động xung quanh để nhắm đến vị trí cần điều trị. Phụ nữ mắc ung thư âm đạo đa số nhận được tia bức xạngoài.
+ Bức xạ nội : các dụng cụ phóng xạ - hạt, dây, trụ hoặc các dụng cụ khác được đưa vào âm đạo. Sau thiết lập, các dụng cụ này bị loại bỏ. Phụ nữ giai đoạn đầu cả ung thư âm đạo sẽ nhận được bức xạ nội. Cũng có trường hợp bức xạ bên ngoài ngay sau đó có bức xạ nội.
Dùng các hóa chất chuyên biệt để tiêu diệt tế bào ung thư. Trong thời gian xạ trị nếu bệnh không thuyên giảm hoặc không hiệu quả bác sĩ có thể sử dụng thêm hóa trị để củng cố bức xạ nhiệt.
Đây là thử nghiệm nhằm mục đích tìm ra phương pháp điều trị mới. Phương pháp này tạo ra một cơ hội mới trong tiến bộ khoa học y học, chữa bệnh theo phương pháp này không được đảm bảo. Bác sĩ sẽ trao đổi với bệnh nhân nếu khả năng thử nghiệm lâm sàng cao.
Như những bệnh ung thư khác, ung thư âm đạo cũng có những lưu ý trong bổ sung dinh dưỡng sao cho đủ chất và tốt cho người bệnh nhất. Dưới đây là một số thực phẩm của bác sĩ khuyên dùng :
+ Tỏi : tỏi có tính ấm, sát khuẩn và chống nhiễm trùng vùng kín tốt. Thành phần axit có trong tỏi giúp cải thiện sức khỏe vùng kín.
+ Các loại rau xanh : trong rau có vô số vitamin và khoáng chất. Giúp da đẹp, khỏe khoắn, tươi tắn. Nhờ đó người bệnh cũng nhanh phục hồi hơn.
+ Ngũ cốc : có thành phần dinh dưỡng cao và đầy đủ nhất. Giúp cho các tế bào khỏe mạnh một cách nhanh nhất.
+ Sữa chua : chứa nhiều lợi khuẩn, Acidophilus trong sữa chua giúp diệt khuẩn. Sữa chua cũng có hàm lượng đường phù hợp vs người mắc ung thư.
Mỗi người phụ nữ sẽ có tâm trạng và cảm xác khác nhau khi chẩn đoán mình có mắc căn bệnh này hay không. Dù là ai cũng cần cố gắng :
l Tìm hiểu đầy đủ về ung thư âm đạo và có kế hoặc chăm sóc đảm bảo sức khỏe. Hẹn gặp bác sĩ để trao đổi thông tin, giải đáp thắc mắc về bệnh lý. Càng hiểu rõ về bệnh lý càng thoải mái và yên tâm khi điều trị bệnh.
l Giữ lửa gia đình : khi điều trị ung thư âm đạo có nhiều phản ứng phụ xảy ra làm mất tự nhiên khi giao hợp, không còn hứng thú từ đó ảnh hường tình cảm vợ chồng. Nên thay vì đó dành thời gian duy trì sự thân mật bên nhau và dành thời gian chia sẻ với đối phương để người đó hiểu và thông cảm. Nếu nghiêm trọng hơn, có thể trao đổi vs bác sĩ, bác sĩ chuyên khoa sẽ có lời khuyên và đưa ra phương án hỗ trợ bạn.
l Cân bằng cảm xúc, chia sẻ cảm xúc với người thân và bạn bè. Không nên giữ kín chuyện vì nó có thể ảnh hưởng tâm lý bạn nặng nề. Hoặc tham gia các nhóm tâm lý xã hội để nói chuyện chia sẻ.
l Dành nhiều điều tích cực cho bản thân. Thu xếp những cảm xúc buồn không mấy lành mạnh để suy nghĩ xem đi đâu chơi, ăn món gì, đi du lịch,...
Không có điều gì đảm bảo là bạn sẽ không bao giờ bị ung thư âm đạo. Nhưng làm giảm nguy cơ mắc bệnh thì có thể.
- Thường xuyên kiểm tra vùng chậu và thực hiện xét nghiệm Pap định kỳ : do đó bạn vừa đảm bảo yên tâm về vừa phát hiện bệnh sớm. Ở giai đoạn đầu của bệnh bao giờ bệnh cũng có cơ hội khỏi nhiều hơn. Theo lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa, sau khi quan hệ tình dục phụ nữ nên bắt đầu khám dùng chậu và làm xét nghiệm Pap ở tuổi 21.
- Tham khảo các loại vacxin để ngừa chủng HPV gây ung thư âm đạo và các bệnh ung thư khác liên quan đến HPV.
- Phụ nữ hút thuốc khả năng mắc ung thư âm đạo cao. Nên tuyệt đối không hút thuốc. Hãy bổ thuốc nếu có hút. Không nên thử nếuchưa bao giờ dùng.
Nếu có bất kỳ thắc mắc hay vấn đề nào cần giải đáp hãy truy cập vào website ‘’https://phukhoadongphuong.com/’’ và để lại câu hỏi tại Khung Chat. Đội ngũ bác sĩ Đông Phương sẽ trả lời câu hỏi của bạn trong thời gian sớm nhất.
Ngoài ra, bạn cũng có thể liên hệ tới hotline 0989 555 497. Hoặc đến trực tiếp Phòng Khám Phụ Khoa Đông Phương – 497 Quang Trung, Hà Đông, Hà Nội để được tư vấn miễn phí.
Đông Phương chúc bạn sức khỏe và hạnh phúc!