Mãn kinh là thời điểm 12 tháng sau khi kết thúc kì kinh nguyệt cuối cùng, khi đó đánh dấu mất vĩnh viễn kinh nguyệt và khả năng sinh nở.
Mãn kinh xảy ra hoàn toàn sinh lý tự nhiên, nó không phải một căn bệnh. Mặc dù vậy, thời kỳ mãn kinh gián tiếp gây ra các thay đổi về thể chất, tinh thần của phụ nữ ảnh hưởng tới sức khỏe, sinh hoạt và hoạt động thường ngày của họ. Nội tiết tố nữ thay đổi dẫn đến các triệu chứng của thời kỳ mãn kinh. Nhiều phụ nữ che dấu tâm tư tình cảm của mình nên hay đổi lỗi cho thời kỳ này. Thứ nhất, thời kỳ mãn kinh xảy rak hông có nghĩa là kết thúc cuộc sống. Thứ hai, thời kỳ mãn kinh không ảnh hưởng gì đến nét nữ tính và nhu cầu tình dục của họ. Thực tế cho thấy, nhiều phụ nữ rất thoải mái và bớt đi sự lo lắng về việc mang thai trong và sau khi dứt kinh. Quan trọng hơn cả, nó không phải là một căn bệnh, không nên ngần ngại đến thăm khám khi các triệu chứng của thời kỳ ảnh hưởng nghiêm trọng đến bạn.
Theo thống kê cho thấy, ở Mỹ tuổi mãn kinh trung bình khoảng 51 tuổi. Trước thời điểm một năm của thời kỳ, xuất các dấu hiệu và triệu chứng bao gồm :
+ Không xuất hiện kinh nguyệt liên tục.
+ Giảm khả năng thụ thai.
+ Âm đạo khô rít, nóng bí rát.
+ Giấc ngủ bị đảo lộn, mất ngủ, ngủ không ngon, ngủ không sâu giấc.
+ Tính khí buồn vui thất thường.
+ Mỡ bụng tăng lên
+ Tóc rụng nhiều và ngọn tóc mỏng.
+ Ngực nhỏ, không còn căng đầy như trước.
Hãy đến gặp bác sĩ khi thời kỳ mãn kinh bắt đầu, việc được bác sĩ thăm khám tư vấn sẽ cải thiện được sức khỏe, chống lão hóa cơ thể. Nếu một thời gian dài đã qua nhưng bạn không chắc đó là thời kỳ mãn kinh có thế gặp bác sĩ, tiến hành kiểm tra xương chậu, và nếu phù hợp nhu cầu, thử nghiệm mang thai. Khi có dấu hiệu chảy máu âm đạo sau mãn kinh cần đến bác sĩ để kiểm tra.
l Hormone sinh sản suy giảm : khi gần tuổi 30, buồng trứng bắt đầu làm giảm lượng estrogen và progesterone, đây là hormone điều hòa kinh nguyệt, giai đoạn này khả năng trứng chín là rất thấp và để xác định được thời điểm rụng trứng là khó hơn. Khi tuổi càng cao những nhân tố này càng rõ rệt hơn.
l Khi bỏ tử cung, không bỏ buồng trứng thì thời kỳ kinh nguyệt thường không xảy ra. Mặc dù không có kinh, nhưng buồng trứng vẫn sản xuất trứng và phát hành estrogen và progesterone.
l Hóa trị và xạ trị : phương pháp điều trị ung thư cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến thời kỳ mãn kinh.
l Suy buồng trứng : theo thống kê có khoảng 1% phụ nữ trước tuổi 40 trải qua thời kỳ mãn kinh. Khi buồng trứng suy yếu, thì các hormone kích thích sinh sản sẽ xuất hiện với lượng rất ít.
Dựa vào thời gian xảy ra, mãn kinh được chia ra thành các giai đoạn cụ thể sau :
+ Tiền mãn kinh : đây là thời kỳ đầu các dấu hiệu và triệu chứng sẽ xuất hiện dần, mặc dù vẫn có kinh nguyệt. Do cơ thể nóng trong nên mật độ hormone lên xuống không đều. Giai đoạn này có thể dài từ 4-5 năm hoặc hơn, phụ nữ vẫn có thể có thai, nhưng khó hơn.
+ Mãn kinh (postmenopause) : tính từ kỳ kinh cuối cùng khi đủ 12 tháng, buồng trứng có lượng estrogen và progesterone cạn kiệt và trứng không được sản sinh ra. Những năm tiếp theo được gọi là postmenopause.
Mãn kinh có thể dẫn đến một số bệnh mãn tính :
+ Bệnh tim mạch : khi estrogen giảm mức độ bệnh tim mạch có nguy cơ tăng cao. Đây là căn bệnh mà cả nam và nữ giới đều có thể mắc phải. Tuy nhiên, chúng ta có thể hạn chế căn bệnh này khi ngưng hút thuốc lá, uống rượu bia, tập thể dục thường xuyên, giảm thực phẩm chứa nhiều chất béo ăn nhiều rau củ quả ngũ cốc,…
+ Loãng xương : trong những năm đầu tiên của thời kỳ, mật độ xương có tốc độ giảm nhanh chóng, lâu dần gây loãng xương. Loãng xương dẫn đến xương giòn và yếu hơn, nguy hiểm hơn dẫn đến gãy xương. Do đó việc đi bộ, chạy bộ, tập thể dục hàng ngày đặc biệt quan trọng trong việc giữ xương chắc khỏe.
+ Đi tiểu quá nhiều : mô của âm đạo và niệu đạo mất đàn hồi, bạn sẽ gặp phải tình trạng đi tiểu quá nhiều lần và đột ngột. Tình trạng đó kéo dài dẫn đến không kiểm soát được.
+ Tăng cân quá nhanh : nhiều phụ nữ vì tăng cân quá nhanh trong thời kỳ mãn kinh nên để duy trì cân nặng như ý họ phải ăn ít hơn khẩu phần ăn mỗi ngày của họ 200 – 400 calo.
Nếu có thắc mắc về kinh nguyệt không đều hoặc cơ thể nóng ran, hãy trao đổi với bác sĩ. Bác sĩ xét nghiệm máu kiểm tra mức độ hoocmone kích thích mang trứng. Khi mãn kinh, VSATTP các cấp tăng và giảm mức độ estradiol. Bác sĩ cũng có thể đề nghị thử máu để xác định mức độ ảnh hưởng của hoocmon tuyến giáp. Bởi lẽ suy giáp có dấu hiệu và triệu chứng tương tự mãn kinh.
Mãn kinh không phải bệnh lý y tế nên các phương pháp dưới đây điều trị tập trung vào làm giảm các dấu hiệu hoặc triệu chứng xấu có thể dẫn đến các bệnh mãn tính. Các liệu pháp phổ biến như :
+ Nội tiết : liệu pháp này dựa trên nguyên tắc sử dụng lượng thấp nhất để có hiệu quả. Thời gian sử dụng tùy thuộc vào thể trạng mỗi người. Còn tử cung có thể sử dụng estrogen/progestogen kết hợp. Để giống với sinh lý, người ta hay dùng estrogen tự nhiên. Hiện nay, rất nhiều loại estrogen tự nhiên được nghiên cứu và sử dụng rộng rãi.
+ Chống chỉ định nội tiết tố : khi nghi nhờ mắc ung thư hoặc ung thư, nghi ngờ có thai hoặc có thai, khối u có liên quan đến nội tiết, đã từng bị tắc tĩnh – động mạnh, chảy máu âm đạo bất thường khi chưa tìm được nguyên nhân.
+ Estrogen bôi âm đạo : các mô âm đạo sẽ hấp thụ trực tiếp estrogen dạng gel. Thuốc giúp khắc phục tình trạng khô âm đạo, đau khi giao hợp, giảm đau đường tiết niệu.
+ Thuốc chống chầm cảm liều thấp : thuốc có tác dụng làm giảm cơn bốc hỏa nhờ ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRIs).
+ Thuốc ngăn ngừa hoặc điều trị loãng xương : bổ sung Canxi và vitamin D.
+ Có lối sống khoa học và lành mạnh : tránh uống cà phê, rượu thay vào đó nên uống nhiều sữa, nước ép hoa quả, tập thể dục đều đặn, tập yoga nhẹ nhàng hoặc ngồi thiền thư giãn mỗi ngày 20-30 phút.
May mắn thay các dấu hiệu và triệu chứng của thời kỳ mãn kinh chỉ xuất hiện tạm thời. Hãy làm các chỉ dẫn dưới đây để khắc phục chúng :
+ Giảm nóng ran : tập thể dục và cố gắng xác định những gì gây nên nóng ran trong cơ thể là do máu, do tác động môi trường, do thực phẩm cay nóng và thậm chí đơn giản như mặc quá ấm.
+ Giảm khó chịu âm đạo : lấy lại cảm giác hưng phấn và hứng thú trong tình dục bằng cách sử dụng chất bôi trơn ( KY, Astroglide ) hoặc các loại kem dưỡng ( Vagisil ).
+ Hút thuốc lá là nguyên nhân gây ra rất nhiều loại bệnh phổ biến như bệnh tim, đột quỵ, ung thư. Do đó nếu hút thuốc lá hãy dừng hẳn việc sử dụng chúng.
Lưu ý : để có được sức khỏe tốt nhất bạn cần theo dõi cơ thể của bản thân. Khi thấy chảy máu âm đạo sau mãn kinh cần đến khám bác sĩ. Lên kế hoạch chăm sóc dự phòng các bệnh lý vùng ngực, vùng chậu, sàng lọc cổ tử cung, siêu âm và chụp vú để có thể phòng ngừa và khắc phục bệnh sớm.
Bạn còn bất kỳ thắc mắc hay vấn đề nào cần giải đáp hãy truy cập và website ‘’https://phukhoadongphuong.com/’’ và để lại câu hỏi tại Khung Chat. Đội ngũ bác sĩ Đông Phương sẽ trả lời câu hỏi của bạn trong thời gian sớm nhất.
Ngoài ra, bạn cũng có thể liên hệ tới hotline 0989 555 497. Hoặc đến trực tiếp Phòng Khám Phụ Khoa Đông Phương– 497 Quang Trung, Hà Đông, Hà Nội để được tư vấn miễn phí.
Đông Phương chúc bạn sức khỏe và hạnh phúc!